Sprzedaż nieruchomości wiąże się z przychodem, od którego należy zapłacić podatek (od wzbogacenia się). Można go jednak uniknąć, przeznaczając tak zdobyte środki na własne potrzeby mieszkaniowe. Czy budowa domu na gruncie małżonka daje prawo do ulgi podatkowej?
Nie ma problemu, gdy pomiędzy nabyciem a sprzedażą nieruchomości minęło co najmniej 5 lat. Wtedy dodatkowego podatku – od wzbogacenia się – płacić nie trzeba. Niestety, sytuacja jest zupełnie inna, gdy zbycie nieruchomości nastąpi jeszcze przed upływem wspomnianych wcześniej 5 lat. Co prawda, nadal można liczyć na zwolnienie podatkowe, ale pod pewnymi warunkami. Mianowicie środki ze sprzedaży należy przeznaczyć na realizację własnych potrzeb mieszkaniowych, co oznacza w praktyce zakup lub budowę nieruchomości lub jej remont. W tym względzie pracownicy urzędów skarbowych potrafią być niezwykle skrupulatni, co pokazuje przykład podatnika z Katowic.
Budowanie domu na gruncie innego właściciela
Podatnik ten sprzedał nieruchomość, od której zakupu minęło zaledwie 2 lata, a całość środków została przeznaczona na budowę nieruchomości z częścią mieszkalną, do której przeprowadziła się rodzina podatnika wraz z nim. Problem jednak polegał na tym, że ów budynek został wybudowany na gruncie, którego właścicielem był małżonek podatnika, a zatem właścicielem nieruchomości pozostał także małżonek, a nie podatnik. Ten ostatni był pewny, że przysługuje mu ulga podatkowa, ponieważ wydał środki na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, nawet jeśli formalnie wybudowany budynek należy do małżonka. Podatnik powoływał się przy tym na zapisy Kodeksu cywilnego, który określa, że jeden małżonek ma prawo korzystać z majątku drugiego małżonka.
Stanowisko urzędu skarbowego
Niestety, Urząd Skarbowy w Katowicach miał na ten temat odmienne zdanie. Według jego interpretacji (IBPB-2-2/4511-257/15/MM) podatnik się mylił i nie przysługiwało mu zwolnienie z płacenia podatku od wzbogacenia. Fiskus uznał, że zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych może zostać zrealizowane tylko za sprawą nieruchomości, której podatnik jest właścicielem. Urząd skarbowy powołał się tu na art. 21 ust. 26 Ustawy o podatku dochodowym, gdzie mowa o własności lub współwłasności nieruchomości. W konsekwencji urzędnicy uznali, że podatnik nie zaspokoił własnych potrzeb mieszkaniowych, a poniósł jedynie wydatki na zakup materiałów budowlanych, na co nie przysługuje ulga podatkowa. Nie byłoby problemu, gdyby podatnik zadbał o własność lub współwłasność budynku.
